Do szalowania ław można zastosować
szalunek systemowy, np. Peri czy Ulma, płyty akro – już raczej rzadko
spotykane, oraz szalunek z desek tzw. blatów.
Szalunek systemowy.
Szalunek z płyt o konstrukcji
metalowej, z powierzchnią ze sklejki, stosowane z reguły do
konstrukcji o dużych gabarytach.
Szalunek zamawiamy w specjalistycznej
firmie, która na podstawie projektu zaprojektuje nam odpowiednie
oszalowanie wraz z akcesoriami, może też na zamówienie dostarczyć
go na budowę. Jest to nie tania rzecz, ponadto trzeba uważać na
to, że materiał może poginąć – tak ukradziony, jak i zagubiony
przez ewentualnego wykonawcę.
Jest jednak bardzo wygodny, pomoże
szybko i estetycznie wykonać robotę, szalunek z reguły można
rozszalować już na drugi dzień po betonowaniu (zależnie do
pogody).
Płyty (sklejkę) przed montażem
należy pokryć specjalnym olejem ułatwiającym odciąganie szalunku
od betonu. Olej rozprowadzamy szczotką smołową.
Płyty szalunkowe układamy na chudym
betonie zgodnie z rysunkiem podanym przez dostawcę. Płyty z reguły
mają nie więcej niż 15 cm grubości, dlatego swobodnie zmieszczą
się na podkładzie. Po wstępnym ułożeniu płyt i połączeniu ich
ze sobą za pomocą specjalnych zamków, przystępujemy do poprawnego
ułożenia – od sznura, tak aby leżały w jednej linii - i łączymy
ze sobą za pomocą ściągów. Co jakiś czas sprawdzamy, czy
szalunek leży w osi ławy i zachowuje odpowiednią szerokość ławy
– pomagają nam w tym odpowiednio przycięte deski listwy o
długości równiej szerokości ławy zakontrowane pomiędzy płytami
szalunku.
Tak ustawiamy szalunek na całości
ław.
Aby łatwiej nam było wkładać
zbrojenie, powstrzymujemy się przed założeniem kompletu ściągów,
wkładamy je tam, gdzie nie będą nam przeszkadzać, a całościowo,
po włożeniu zbrojenia.
Szalunek pod wpływem objętości
betonu ma tendencję do rozszerzania się, dlatego trzeba pamiętać,
aby poprawnie skręcić go ściągami. Za pomocą palików i drutu
gr. 3,5 mm zakładamy odciągi – napinamy szalunek – które mają
zabezpieczyć nas przed przesunięciem płyt podczas betonowania.
Ponadto usztywniony szalunek jest po prostu stabilny, co ułatwia
obsługę podczas betonowania.
Ściągi montuje się w ten sposób, że
pręty przechodzą przez ławę, a więc będą zalane betonem –
aby uniknąć problemów z wyciągnięciem ściągów, stosuje się
specjalne rurki z tworzywa sztucznego, o przekroju 2,2 cm. Rurki
docina się na wymiar szerokości ław (uwzględniają, że na końce
zakłada się specjalne kapturki), wkłada do szalunku i przewleka
przez nie ściągi, po betonowaniu rurki pozostają w ławie.
Akro
Akro to taka lżejsza wersja szalunków
systemowych, do mniejszych elementów – jak np. ławy. Połączenia
płyt wykonuje się za pomocą metalowych klinów, w zasadzie płyty
zastępują tradycyjne drewniane blaty, dając w efekcie równą
powierzchnię ławy.
Gładka ściana betonu ułatwia
izolowanie środkami asfaltowymi, a także pokrywanie papą.
Ważne, aby roboty zanikające odebrał
Inspektor nadzoru i dokonał odpowiednich wpisów w Dzienniku
Budowy.
Czasami warunki gruntowe pozwalają na
wykonanie fundamentów bez oszalowania.
Wówczas dla ław robimy wykop w
gruncie i na bieżąco zalewamy chudym betonem jego dno, żeby
zabezpieczyć się przed opadami.
Metoda pozwala zaoszczędzić na
szalunku i robociźnie, bo za szalunek robi ziemia, a właściwie
glina, bo tylko grunt spoisty wytrzyma dostatecznie długo.
Zużywamy trochę więcej betonu, bo
ściany nie są proste, no i projekt musi dopuszczać takie
rozwiązanie. Wykop można wyłożyć folią, aby dodatkowo
zabezpieczyć ławę przed wodą, ale z reguły zbrojenie taką folię
dziurawi...